Markestenen weer op vertrouwde plek
AlgemeenAfgelopen vrijdag trof ik bij het omleidingskanaal in Beuningen een grote groep enthousiaste vrijwilligers van de werkgroep Grensstenen van De Dree Marken. Ik was uitgenodigd door wethouder Harry Nijhuis van Losser. Een bijzondere ontmoeting met mensen die met veel enthousiasme en sterke onderlinge verbondenheid en samenhang zich inzetten voor het vastleggen van de Marken en hun ontstaansgeschiedenis.
BEUNINGEN - Het was niet alleen voor wethouder Harry Nijhuis, die cultuur en cultureel erfgoed in zijn portefeuille heeft, maar ook voor mij en de werkgroep-leden een topdag. Men ging de Markestenen weer op hun oude plek, plaatsen en zichtbaar maken. Ook worden de verhalen vastgelegd; over wat zij vertegenwoordigen. De geschiedenis van de Marken gaat ver, heel ver terug. Het ontstaan van de Marken gaat terug naar de tijd van de Germanen die zich ook hier in Twente op vaste plaatsen hadden gevestigd. De overgang van het nomaden volk naar een volk dat akkerbouw en veehouderij bedreef was door een stam in bezit genomen gebied, waar alle leden van de stam gemeenschappelijk gebruik van maakten. Zo is eigenlijk de oervorm van een Marke ontstaan.
Marke betekent oorspronkelijk grens. Marke-gronden vormden een begrensd gebied dat bij een dorp behoorde. Door de bevolkingsgroei kregen de boeren de behoefte aan regels omtrent het grondgebruik. Men maakte onderling afspraken over het gebruik van hout en houtwallen, veengebieden, heidegebieden en weidegronden. Eeuwen lang heeft het systeem van marken al bestaan. Deze Marke-grenzen werden gemarkeerd met Markestenen. Door de loop der jaren zijn veel van die originele Markestenen verloren gegaan. De werkgroep Grensstenen van de Dree Marken Berghuizen-Beuningen-De Lutte is in 2018 begonnen met het project Markestenen om de grenzen van de Marke De Lutte en Marke Beuningen weer zichtbaar te maken.
De Markestenen markeren ook de grenzen tussen Nederland en Duitsland. Markestenen zijn bijzondere stenen met bijzondere verhalen. Bijzonder voor mij, het verhaal dat in het verleden werd verteld door mijn schoonvader Johan Nijhuis † (Hakenbergs Johan) geboren en getogen op t Hakenberg, in mijn jongere jaren over den Stenen Kearl.
Nu werd het verhaal van destijds mij duidelijk, met de verhalen van de werkgroep-leden De Dree Marken. De werkgroep Grensstenen van de Dree Marken die zich mede bezig houdt met de geschiedenis rond de Marken en zijn ontstaan, heeft een schat aan informatie uit het verre verleden verzameld, over de geschiedenis en het ontstaan de Marken dat nu is vastgelegd voor het nageslacht. Ik ben dan ook zeer ingenomen met het boekwerkje dat mij werd aangeboden: ‘Markestenen Marke Berghuizen, een overzicht’. Mijn aandacht over het ontstaan en de groei rond de Marken is bij mij binnen gekomen. Het bestuur en de vele vrijwilligers van de werkgroep Grensstenen heeft zich jaren lang ingezet voor bescherming van deze bijzondere stenen en achterliggende geschiedenis. Een compliment is op zijn plaats. De werkgroep De Dree Marken zet zich ook in voor het ontwerpen van bewegwijzering van de fiets- en wandelroutes langs deze Markestenen. Informatieborden zijn bij de wandel en fietsknooppunten geplaatst. Historische Vereniging De Dree Marken heeft wandelroutes gemaakt, waarmee je langs een groot aantal bezienswaardigheden komt, waaronder een groot aantal Markestenen.
door Martin Meijerink
